Gamlar varðskipskempur, mynd tekin 21. apríl 1975. Mynd: Jón Páll Ásgeirsson

Upphafið
Samið var um smíði varðskipsins Týs í desember 1973.  Pétur Sigurðsson þáverandi forstjóri Landhelgisgæslunnar skrifaði undir samninginn fyrir hönd Landhelgissjóðs/Ríkissjóðs.

Kjölur af skipinu var lagður í júlí 1974.

Skipinu var svo hleypt af stokkunum 10. október 1974 og var þá gefið nafn. Það var Dóra Guðbjartsdóttir eiginkona Ólafs Jóhannessonar þáverandi dómsmálaráðherra sem gaf skipinu nafnið “TÝR”.


Ríkisstjórnin samþykkti tillögu dómsmálaráðherra um kaup á nýlegu skipi í stað varðskipsins Týs

Nýlega kom í ljós alvarleg bilun í vél varðskipsins Týs.
Landhelgisgæslan á ekki nauðsynlega varahluti, smíði þeirra er tímafrek og ekki yrði um varanlega viðgerð að ræða. Reynt var að fá varahluti úr varðskipinu Ægi en þá kom í ljós að sama bilun var í vél hans. Einnig kom í ljós við slipptöku í janúar að tveir af tönkum skipsins eru ónýtir sökum tæringar og sjókælikerfi skipsins lekur. Slíkur leki ógnar öryggi skips og áhafnar. Varðskipið Týr er 46 ára gamalt og ástand þess orðið bágborið. Ómögulegt er að sjá fyrir næstu alvarlegu bilanir. Kostnaður við að gera skipið siglingarhæft er talinn nema meiru en sem svara verðmæti skipsins eða um 100 milljónum króna.

Staða á mörkuðum fyrir kaup á nýlegum skipum, t.d. þjónustuskipum úr olíuiðnaðinum, er talin einkar góð um þessar mundir. Um er að ræða skip sem henta vel til að sinna verkefnum Landhelgisgæslunnar með mikla dráttargetu, góða stjórnhæfni, gott dekkpláss og fullkominn slökkvibúnað. Skip þessi eru vel útbúin til björgunarstarfa og til aðstoðar við almannavarnir. Þá eru þau mun umhverfisvænni en eldri skip.

Í ljósi þess um hve brýnt mál er að ræða sem varðar þjóðaröryggi, almannavarnir, öryggi sjófarenda og auðlindagæslu hefur ríkisstjórnin samþykkt tillögu dómsmálaráðherra þess efnis að þegar verði hafist handa við kaup á nýlegu skipi. Geta má þess að skv. 6. gr. fjárlaga fyrir árið 2021 kemur fram að heimilt sé að selja varðskipin Tý og Ægi og leigja eða kaupa hagkvæmari skip í staðinn. Starfshópur þriggja sérfræðinga sem skipaður verður fulltrúum dómsmálaráðuneytis, Landhelgisgæslunnar og Ríkiskaupa mun vinna að undirbúningi og framkvæmd kaupanna.   

„Vegna þeirrar stöðu sem upp er komin varðandi ástand varðskipsins Týs er afar brýnt að grípa án tafar til ráðstafana í því skyni að tryggja öryggi landsmanna með öflugu skipi til hliðar við varðskipið Þór. Ekki er unnt að halda uppi viðunandi öryggisstigi með aðeins einu varðskipi þótt öflugt sé og því lagði ég til og ríkisstjórnin samþykkti að hefjast þegar handa við kaup á nýlegu skipi sem mun koma í stað varðskipsins Týs sem hefur þjónað landsmönnum með glæsibrag í næstum hálfa öld,“ segir Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir, dómsmálaráðherra.

,,Með ákvörðun ríkisstjórnarinnar er stigið mikilvægt framfaraskref í björgunarmálum þjóðarinnar. Við hjá Landhelgisgæslunni fögnuð því að stjórnvöld hafi brugðist hratt og örugglega við þeirri stöðu sem upp kom. Varðskipið Týr á sér glæsta sögu og hefur þjónað þjóðinni og Landhelgisgæslunni afar vel í áranna rás. Öllu er afmörkuð stund og allt á sér sinn tíma. Kröfur nútímans eru aðrar og meiri en uppi voru fyrir hart nær hálfri öld. Samþykkt tillögunnar markar tímamót fyrir sjófarendur og íslensku þjóðina.“ segir Georg Kr. Lárusson, forstjóri Landhelgisgæslu Íslands.

Heimild: Landhelgisgæslan og Stjórnarráðið
Myndir: Landhelgisgæslan.